امروز که این برنامه رو براتون ضبط میکنم، روز جهانی یادبود ترنسهاست. روزی که میبایست همه توجهها رو به این موضوع جلب کنه اما متاسفانه در هفتهای که گذشت شاهد اتفاقات بسیار تلخ و ناراحت کنندهای در ایران بودیم. اعتراضات سراسری و به حق مردم به بهانه بالا رفتن قیمت بنزین در شهرهای مختلف کشور شروع شد و بعد به شعارهای آزادیخواهانه تبدیل شد و با دخالت پلیس، نیروهای انتظامی و امنیتی، به خشونت کشیده شده و خسارتهای مالی و جانی زیادی به بار آورده. بسیاری از هموطنان به جرم درخواست حق قانونی و انسانیشون، جونشون رو از دست دادند، مجروح شدند و یا توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند. مردمی که از بی عدالتیها، فشارها، خفقانها و همه ظلمهایی که طی ۴۰ سال از طرف سیستم حاکمه به اونها وارد شده، خسته هستند. مردمی که به خاطر شرایط بد اقتصادی مورد فشارهای بسیار شدید مالی قرار دارند و همه اینها از بی کفایتی دولتهای مختلفیه که در این سالها بر ایران حکومت کردند. مردمی که از داشتن یک زندگی آزاد و آرام محروم هستند. مردمی خسته که دستشون به جایی بند نیست و صداشون به کسی نمیرسد و ناچار هستند به خیابونها بیان و نارضایتی خودشون رو فریاد بزنند، که در مقابل اینچنین مورد خشونت و حملات وحشیانه نیروهای امنیتی قرار میگیرند.
علاوه بر اینها با شروع اعتراضات حکومت اینترنت رو به روی مردم قطع کرده و اخبار بسیار کمی از اتفاقاتی که در داخل ایران میافته به بیرون مخابره میشه. ایران در بین دیوار بلندی محصور شده و کسانی که در دو طرف این دیوار هستند، در بیخبری وحشتناکی به سر میبرن. شبکههای اجتماعی و فضای مجازی بدون حضور کسانی که داخل ایران هستند خیلی سوت و کوره و همه اخباری که به دست میرسه نشون دهنده فضای سرکوب و جو امنیتی داخل کشوره و دل همه ما رو به درد میاره. با این حال ما برای شما برنامهها رو با عشق میسازیم و امیدواریم روی فرکانس رادیویی صدای ما رو بشنوید و بدونین تنها نیستید.
همه از ظلم به ستوه اومدیم، از بی خبری ناراحت هستیم، ما که خارج از ایرانیم همه دلتنگ خانوادهها و عزیزانمون در داخل ایران هستیم و در انتظار شنیدن خبری از سلامتی اونها هستیم. ما که به دلایل مختلف سالهاست از خانوادههامون دوریم و همه دلخوشیمون تماسهای تلفنی و دیدن عزیزانمون در قابهای گوشیهای تلفنه، و این روزها از همین دلخوشی کوچیک هم محروم موندیم. اما آرزوی مشترک همه ما آزادی و برابری همه است! همین آرزوست که حکومت رو بیشتر می ترسونه وباعث میشه حشیانهتر رفتار کنه.
می خوام بگم که هر جای ایران که هستین و صدای من و رادیو رنگینکمان رو میشنوین این رو بدونید که قلبهای ما همراه شما میتپه. شاید اونجا در خیابانها کنار شما نباشیم اما مشتهامون رو مثل شما گره میکنیم و همراه شما فریاد آزادی سر میدیم و صدای شما رو به گوش دنیا میرسونیم، به امید صبحی روشن و ایرانی آزاد.
روز۲۰ نوامبر، برابر با ۲۹ آبان ماه روز« یادبود افراد ترنسی که به خاطر هویت جنسیتیشون و بر اثر خشونت جونشون رو از دست دادن» نامگذاری شده. به همین مناسبت نگاه کوتاهی میندازیم به تاریخچه این روز و این که چی باعث نامگذاری این روز به این اسم شده.
روز جهانی «یادبود افراد ترنس» اولین بار در سال ۱۹۹۹ توسط مدافع حقوق افراد ترنس، گوندولین آن اسمیث ( Gwendolyn Ann Smith) به منظور ادای احترام به یاد و خاطره ریتا هستر ( Rita Hester) ترنسی که در سال ۱۹۹۸ به قتل رسید نامگذاری شد. آن اسمیث به یادبود تمام افراد ترنس که پس از مرگ ریتا هستر ( Rita Hester) به قتل رسیده بودند این یادبود را برگزار کرد و سنت زیبایی را شروع کرد که تبدیل به روزی شد که به نام «یادبود افراد ترنس».
گوندولین آن اسمیث ( Gwendolyn Ann Smith) درباره این روز گفته:
«هدف از روز یادبود افراد ترنس برجسته کردن آسیبی است که به دلیل تعصبها و خشونتهای علیه افراد ترنس بر ما وارد شده. من خودم با نیاز مبارزه برای حقوقمان و در درجه اول، سادهترین حق هر فرد، “حق زندگی کردن و وجود داشتن” غریبه نیستم. با وجود تمام افرادی که تلاش در حذف کردن افراد ترنس، حتی به بیرحمانهترین اشکال دارند، به یاد آوردن کسانی که از دست دادهایم بسیار مهم است. ما به مبارزه برای عدالت ادامه خواهیم داد.»
متاسفانه تا به امروز هم شاهد این هستیم که افراد ترنس به دلایل متفاوت و در جوامع مختلف مورد خشونت قرار میگیرن و در موارد زیادی جونشون رو از دست میدن.علاوه بر اینها تعداد زیادی ازافراد ترنسی که از طرف خانواده، اطرافیان و جامعه تحت فشار و خشونت قرار میگیرن، به نقطهای میرسن که تصمیم میگیرن به زندگی خودشون پایان بدن و متاسفانه خودکشی میکنن.

در ایران آمار رسمی از قتل و یا خودکشی افراد ترنس وجود نداره اما به دفعات شاهد این اتفاقات تلخ و ناراحت کننده بودیم. اخبار مربوط به قتلهای به اصطلاح ناموسی دوستان ترنس که در واقع قتلیه که بخاطر حس مالکیت بر فرد دیگری توسط اعضای خانواده انجام میشه، اون هم فقط به جرم اینکه شخص هویت جنسیتی متفاوتی با اونچه دیگران فکر میکنن داره و به خاطر فرهنگ بسته، تعصبات اشتباه و به اصطلاح آبروشون که با داشتن چنین فرزندی یا شخصی در خانواده ریخته میشه، در رسانهها پوشش داده نمیشه و بارها پیش اومده که خانواده با قدرت سنتی و قانونی که داره، حتی بعد از مرگ فرد ترنس هم از اون به نام و هویتی که انتخاب کرده یاد نمیکنه.
در برنامه گذشته به مناسبت “هفته آگاهی رسانی درباره افراد ترنس” به همراه سینا در مورد لزوم آگاهی رسانی و دادن اطلاعات صحیح و آموزش درست در مقاطع متفاوت، برای اقشار مختلف جامعه در مورد ترنسها، شرایطشون، خواستهها و حقوق انسانی اونها، حمایتهای لازم خانوادگی، اجتماعی و قانونی و دسترسی برابر با دیگر اقشار جامعه به منابع و خدمات پزشکی و… و در یک کلام آشنایی همه افراد با ترنسها، مخصوصا افرادی که آگاهی لازم در مورد مسائل جنسی و جنسیتی رو ندارن، برای بهبود شرایط زندگی ترنسها در جوامع مختلف صحبت کردیم.
اما علاوه بر آگاهی رسانی و آموزش که وظیفه همه دولتها، نهادهای مربوط، خود اعضای جامعه رنگینکمانی و کنشگران و فعالین حقوق بشر و برابری جنسیتی و… هست، خود ما هم به عنوان یک انسان، عضوی از جامعه، یک شهروند که حتی خودش از اعضای جامعه رنگینکمانی نیست ولی در کنار این افراد زندگی میکنه هم باید تلاش کنیم تا بتونیم محیط اطرافمون رو، جامعهای که در اون زندگی می کنیم و حتی دنیا رو به جای بهتری برای زندگی افراد ترنس تبدیل کنیم.
امروزه با یه جستجوی ساده در اینترنت و رسیدن به منابع معتبر میشه یک سری اطلاعات اولیه و پایه رو در مورد ترنسها به دست آورد و متوجه شد که چرا هفتهای در سال برای آگاهی رسانی و دادن اطلاعات در مورد ترنسها، اختصاص داده شده. در مورد تفاوت و تنوع جنس و جنسیت و گرایشهای جنسی مطالعه کرد. مثلا اینکه ترنس بودن یک طیف بسیار گسترده است که از صفر تا صد در افراد مختلف میتونه به شکلهای متفاوتی بروز کنه و هرکس ممکنه در نقطه ای از این طیف قرار بگیره یا اینکه شناور باشه. پس ترنس بودن یا نبودن یک فرد به ظاهرش بستگی نداره و ما در جایگاهی نیستیم که بخواهیم از روی ظاهر افراد تشخیص بدیم که ترنس هستند یا نیستند.
یا اینکه افراد ترنس هم مثل همه انسانهای غیرترنس یا افراد همانجنسیتی میتونن گرایشهای جنسی مختلفی داشته باشند. چون گرایش جنسی یک فرد هیچ ارتباطی به هویت جنسیتی یا بیان جنسیتیاش نداره و این دو، دو مقوله جدا از هم هستند. یک ترنس میتونه دگرجنسگرا، همجنسگرا، دوجنسگرا، هیچجنسگرا و… باشه.
یک فرد ترنس مجبور نیست که درباره تاریخچه هویت جنسیتیاش برای ما توضیح بده. اینکه در گذشته چطور زندگی میکرده، چه شرایطی داشته، چه شکلی بوده، چطور خودش رو شناخته و به این نقطه رسیده، الان برای زندگیش چه تصمیمی داره و میخواد چه کار کنه، آیا جراحیای کرده یا نه، میخواد جراحیای کنه یا نه، اسمش چی بوده و دوست پسر یا دوست دختر داشته و سوالهای زیاد دیگه که میتونه شرایط رو حتی براش سختتر کنه و روی روح و روانش تاثیرات منفی بذاره.
و نکات بسیار زیاد دیگهای که با داشتن آگاهی و اطلاعات درست میتونیم در رفتار خودمون با یک ترنس به اونها توجه کنیم و اصلاحشون کنیم. وقتی زندگی برای افراد ترنس در یک جامع راحتتر و بهتر شده باشه، مطمئنا زندگی برای همه بهتر شده!